"Wydobyte" z pamięci
- Szczegóły
- Kategoria: numer 6
- 08 czerwiec 2011
35 Lat Koła SW AGH w KWB "Bełchatów"
W 2010 roku PGE KWB „Bełchatów” SA realizowała liczne przedsięwzięcia artystyczno – kulturalne związane z obchodami 35-lecia Kopalni Bełchatów. Jednak z kronikarskiego względu należy wspomnieć, iż pierwsze skromne obchody Dnia Górnika w Bełchatowie odnotowano już w 1973 roku, które zorganizowała kilkudziesięcioosobowa grupa pracowników Delegatury Zjednoczenia Przemysłu Węgla Brunatnego z Wrocławia i Oddziału Terenowego SOWI KWB Konin w Bełchatowie. Jednak Bełchatowski Zespół Górniczo – Energetyczny został formalnie powołany Uchwałą nr 14/75 Rady Ministrów z 17 stycznia 1975 roku. W tym samym dniu Minister Górnictwa i Energetyki Zarządzeniem nr 3 powołał PP Kopalnię Węgla Brunatnego Bełchatów w budowie z dyrektorem Stanisławem Drozdowskim.
Do pionierskich działań wpisywało się wielu kolegów tworząc koła organizacji młodzieżowych, związkowych i naukowo-technicznych. Wśród nich znaleźli się także członkowie Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej. Inicjatorami pierwszych spotkań byli: Stanisław Drozdowski, Stanisław Dyguda, Jerzy Gramatyka, Tadeusz Pałac, Bolesław Herudziński, Maria i Leon Wojnowscy, Józef Salwach, Jacek Frątczak, Julian Boruń, Tadeusz Pałac, Stanisław Bracichowicz, Weronika i Czesław Kaniccy, Wiesław Kondzioła, Józef Kowalski, Teresa Skopicz-Radkiewicz, Józef Kuszneruk, Józef Limanówka, Stanisław Wieczorek, Stanisław Stępień, Zbigniew Skalski, Rafał Stolarczyk, Zbigniew Bilski, Andrzej Kłosiński, Mieczysław Rek, Edward Stasiowski.
Koło SW AGH ukonstytuowało się w marcu 1975 roku i w dwa miesiące później drugiego mają zostało wpisane, za pośrednictwem Rzecznika Koła nr 43 Stanisława Dygudy, do rejestru w Zarządzie Głównym SW AGH w Krakowie. Pierwsze zebranie organizacyjno-wyborcze koła odbyło się, według statutowo wymaganego porządku obrad, 4 marca 1976 roku w siedzibie Klubu Gwarek przy ul. 19 Stycznia. Uwidocznieni na zdjęciu, członkowie założyciele Koła Stowarzyszenia w KWB Bełchatów w budowie radośnie przywitali przedstawicieli ZG SW AGH panią dr inż. Krystynę Norwicz i pana doc. dr inż. Kazimierza Matla.
W skład zarządu koła wybrano: Stanisława Drozdowskiego – przewodniczącym, Jerzego Gramatykę – wiceprzewodniczącym, Stanisława Dygudę – wiceprzewodniczącym jednoczenie Rzecznikiem Koła, Ewę Zaręba – sekretarzem, Włodzimierza Śniegowskiego – skarbnikiem, Leona Wojnowskiego – członkiem. Dla wzmocnienia sprawności organizacyjnej Koła powołano komisje problemowe i Radę Młodych Specjalistów. Do upowszechniania osiągnięć uczelni zobowiązali się Józef Kuszneruk, Andrzej Kłosiński, Teresa Skopicz-Radkiewicz. Organizację współdziałania pracowników naukowych uczelni w rozwiązywanie problemów województwa piotrkowskiego powierzono Leszkowi Wysłockiemu, Jerzemu Gramatyce, Józefowi Salwachowi, Tadeuszowi Pałacowi. Do redakcji kroniki koła powołano zespół w składzie: Jacek Frątczak, Rafał Stolarczyk, Zbigniew Bilski. Do utworzenia RMS zobowiązano Bolesława Herudzińskiego. Pierwszą umowę o współpracy z AGH podpisano już 10 lipca 1975 roku.
Wśród pionierów rozpoczynających budowę Kopalni Bełchatów było wielu znakomitych fachowców i organizatorów życia społeczno-zawodowego i kulturalnego także z innych krajowych ośrodków szkolnictwa wyższego, średniego i zawodowego, a w szczególności z województw: Śląskiego, Dolnośląskiego (Wrocławia, Zgorzelca), Wielkopolskiego (Konina, Adamowa), Łódzkiego (Pabianic, Piotrkowa Tryb. Radomska, Wielunia i Sieradza). Wyniesione doświadczenia z życia akademickiego inspirowały do kształtowania właściwej obyczajowości zawodowej i stylu życia. Wywodzący się z tych gremiów czołowi aktywiści postanowili zespolić wysiłki na wszystkich kierunkach prowadzących do bez zwłocznego wdrożenia budowy Kopalni Bełchatów. Wychodząc z potrzeby najpiękniejszego przesłania zawodu górniczego jakim jest jednoczenie sił załogi w obliczu niewyobrażalnych wyzwań i trudności jakie pojawiały się przy uruchomieniu budowy Bełchatowskiego Zespołu Górniczo-Energetycznego 11 czerwca 1974 roku powołano Koło Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa.
Jednym z głównych celów działalności tych kół było propagowanie zawodu górnika wśród młodzieży szkół podstawowych i średnich na terenie przyszłego Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego. Tylko w 1975 roku złożono około 100 wizyt w różnego rodzaju szkołach wygłaszając pogadanki o znaczeniu budowy kopalni i elektrowni. Te działania w poważny sposób przyczyniały się do napływu młodzieży do szkolnictwa zawodowego, które jako jedyne w okręgu piotrkowskim wykonywały plany naboru uczniów. W czerwcu 1974 roku podjęto decyzję o uruchomieniu przyzakładowych szkół górniczych w Bełchatowie i Kamieńsku, a już w dniach 27 i 29 września 1974 roku odbyły się uroczyste ślubowania zgodnie z obowiązującym rytuałem w szkolnictwie górnictwa węgla kamiennego. Sprawy wychowania młodzieży były zawsze przedmiotem szczególnej troski.
Wizyty i spotkania z okazji Dnia Górnika w szkołach i przedszkolach na stałe weszły do kalendarza uroczystości nie tylko w bełchatowskim zagłębiu. Cykle spotkań i współpracy ze szkołami trwają nieprzerwanie do dzisiaj i stanowią pewną tradycję. Zaproszenia dla górników napływają także ze Szkoły Podstawowej nr 88 z Warszawy-Okęcie, Starych Babic, Broszęcina, Przedszkola z Izabelina k/Warszawy, SP nr 12 z Piotrkowa Tryb. Święto górników było wielką atrakcją w tych środowiskach i stosowną okazją do opowiedzenia najmłodszym o zawodzie i wielowiekowych zwyczajach. Był to doskonały sposób propagowania górniczych tradycji.
Pierwsze obchody z pełną paletą kultywowania tradycji górniczych rozpoczęto w 1975 roku. Zostało to odnotowane w jedynym ogólnopolskim piśmie satyrycznym w okresie PRL, dwutygodniku „Karuzela” pt.: Bełchatowskie pierony. Pochód Lisów z Lis Majorem i kontrapunktami na koniach, za nimi kierownictwo kopalni na bryczkach, orkiestra kopalniana i górnicy w strojach galowych oraz młodzież szkół górniczych z pochodniami. Taki pochód maszerował ulicami pod Urząd Miasta. Tu następowało symboliczne przekazanie władzy górnikom w postaci wręczenia kluczy. Następnie władze miejskie jako goście górników wyruszały wraz z całym orszakiem na Karczmę Piwną i Comber Babski.
Ponieważ w owym czasie nie było dużych sal i trudno było młodym pracownikom otrzymać zaproszenia, dlatego władze organizacji młodzieżowej wraz z Klubem Młodzieżowym Perlik i Lożą Szyderców postanowili organizować również Młodzieżowe Spotkania Gwarków. Od 1987 roku organizowane były Spotkania Gwarków Honorowych Dawców Krwi. HDK-owcy rozpoczęli swoją działalność już 22.11.1974 roku. Inicjatorami pierwszej akcji krwiodawstwa na terenie Rogowca byli: Bolesław Herudziński, Jerzy Kapłoniak, Jan Wojtaszewski, Stanisław Wieczorek.
Przez kilkanaście lat funkcjonował Dyskusyjny Klub Filmowy. Popularyzacja kultury filmowej oraz przygotowywanie młodego widza do pełnowartościowego odbioru filmów trudnych i kontrowersyjnych trafiała na podatny grunt. Młodzi budowniczowie ZGE Bełchatów zgrupowani w DKF Zabierka pod przewodnictwem Jerzego Tułeckiego otrzymali Honorowy Dyplom Ministra Kultury i Sztuki na III Ogólnopolskim Spotkaniu Działaczy Upowszechniających Kulturę Filmową w Częstochowie w 1979 roku.
W 1980 roku, 22 członków koła wsparło odbudowę figur sprzed wejścia do gmachu głównego AGH wykupując rozprowadzane przez ZG Stowarzyszenia okolicznościowe cegiełki. Oprócz organizacji życia kulturalnego członkowie koła starali się często załatwiać całkiem „przyziemne sprawy” jak na owe czasy. Na przykład Zarząd Koła na posiedzeniu 26 listopada 1984 roku uwzględniając zaangażowanie w pracach koła „…dokonał przydziału zakupionych z inicjatywy i starania Zarządu Koła 20 sztuk zamrażarek.”
W tym początkowym okresie budowy kopalni właściwa organizacja toku nauczania wymagała podejmowania odważnych inicjatyw. Już 1 września 1974 roku zorganizowano pierwsze klasy nauki zawodu górniczego, pod nadzorem Teresy Skopicz-Radkiewicz, w istniejących szkołach ogólnokształcących w Bełchatowie i Kamieńsku. Nie posiadając własnej bazy szkoleniowej kopalnia korzystała z pomocy sześciu różnych szkół i warsztatów szkolnych, rozlokowanych w pięciu miastach odległych od 20 do 50 km od zakładu. Dlatego też zainspirowana przez członków SW AGH organizacja młodzieżowa podjęła patronat wewnątrzzakładowy nad rozbudową I Liceum Ogólnokształcącego w Bełchatowie jako bazy wykładowej dla ZSG KWB Bełchatów. Prace rozpoczęto w lutym 1976 roku, a obiekt do użytku przekazano 1 września 1976 roku. Tak sprawne przedsięwzięcie mogło być zrealizowanie przy dużym zaangażowaniu własnych sił wykonawczych i młodzieży szkolnej. To współdziałanie posłużyło do przyśpieszenia pracy nad programem ogólnokrajowego patronatu organizacji młodzieżowych nad budową ZGE Bełchatów. Uroczystego podpisania tego dokumentu dokonano 1 sierpnia 1976 roku w sali Herbowej Urzędu Miasta w Bełchatowie.
Do udanych pionierskich działań należy zaliczyć powołanie Rady Młodych Specjalistów i doradców technicznych, których zadaniem było wdrażanie innowacyjności, wynalazczości i racjonalizacji. W ten nurt rewolucji naukowo-technicznej doskonale wpisały się: TMMT – Turniej Młodych Mistrzów Techniki, TMMG – Turniej Młodych Mistrzów Gospodarności. Zakładowi reprezentanci tych turniejów często byli wyróżniani nagrodami ministerialnymi i wojewódzkimi. Rozwój tych gremiów i popularyzacja najciekawszych rozwiązań technicznych dotyczących układów technologicznych wydobycia kopalin, sprzętu technologicznego oraz warsztatów naprawczych doprowadziło do utworzenia Klubu Techniki i Racjonalizacji, a cztery lata później a więc w 1980 roku powołania Zakładowego Ośrodka Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej. Gromadzone doświadczenia z obserwacji wdrażania poszczególnych etapów tej wielkiej inwestycji i osiągnięcia produkcyjne były i są prezentowane na różnego rodzaju ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach, szkołach jakości, kongresach naukowo-technicznych. Pierwsze wystawy: „Węgiel Brunatny Szansą Regionu Bełchatowskiego” zorganizowana w dniach 29 sierpnia – 17 listopada 1973 roku w Bełchatowie, następna „Bełchatów – Nowe Zagłębie Górniczo-Energetyczne” 18 listopada 1977 – 28 lutego 1978 roku w Warszawie w Muzeum Techniki PKiN, oraz „Kopalnia Bełchatów Zamierzenia i Rzeczywistość” także w Warszawie w MT PKiN 19 listopada 1984 – 18 marca 1985 roku, znacznie przyczyniały się do przełamywania barier rozwoju energetyki na węglu brunatnym wydobywanego metodami odkrywkowymi.
Wychowankowie AGH pracują od uruchomienia budowy KWBB na różnych stanowiskach, od nadgórników, sztygarów, nadsztygarów, kierowników oddziałów i działów, głównych specjalistów, kierowników robót górniczych, do dyrektorów naczelnych. Byli też wybierani na radnych Rady Miejskiej Bełchatowa. W pierwszej kadencji znaleźli się Radosław Herudziński i Włodzimierz Kuliński, którego radni wybrali na funkcję Wiceprezydenta Miasta, a po dwóch latach powierzono mu stanowisko Wojewody Piotrkowskiego. W drugiej kadencji największy sukces odnotowali Stanisława Drozdowski – Przewodniczący RM, Bolesław Herudziński – Wiceprzewodniczący RM i Jerzy Gramatyka – Przewodniczący Komisji Gospodarki Komunalnej. W trzeciej kadencji najlepszy wynik wyborczy osiągnął Bolesław Herudziński i został Przewodniczącym RM. W obecnej kadencji w radzie zasiadają dwaj wychowankowie AGH Krzysztof Pierzchała i Włodzimierz Kuliński. W pierwszych wyborach do Rady Powiatu znakomite poparcie uzyskał Stanisław Drozdowski i został Wicestarostą Powiatu Bełchatowskiego. Dwaj członkowie Koła KWBB byli posłami na Sejm: Józef Kowalski w IX kadencji Sejmu PRL, a Bolesław Herudziński w II kadencji Rzeczypospolitej Polskiej.
Członkowie SW AGH zawsze wykazywali się wielką skutecznością mobilizowania organizacji młodzieżowych, polityczno-społecznych, inżynieryjno-technicznych, zawodowych i odpowiednich środowisk naukowych. Dzięki tym działaniom rozbudowa miasta jako bazy mieszkaniowej dla załóg budujących Zespół Górniczo-Energetyczny Bełchatów nadążała za zapotrzebowaniami społecznymi, a budowa kopalni i elektrowni została zrealizowana terminowo. Dzisiaj PGE GiEK SA Oddział Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów i PGE GiEK SA Oddział Elektrownia Bełchatów wzorowo realizują swoje misje i stały się bazą rozwoju najnowocześniejszej energetyki tworzącej trzon państwowego bezpieczeństwa energetycznego Polski. Trudny i jakże bardzo skomplikowany proces konsolidacji przyszłej grupy kapitałowej PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna prowadzi Prezes Zarządu Jacek Kaczorowski absolwent Wydziału Górniczego AGH. Tutaj budowany jest najnowocześniejszy blok energetyczny pod nadzorem Głównego Inżyniera – Dyrektora Projektu Budowy Bloku o mocy 858 MW Piotra Szmaja absolwenta Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH. Tutaj realizuje się projekty przechwytywania i magazynowanie dwutlenku węgla pod ziemią, redukcję emisji, a także zwiększanie efektywności energetycznej.
Władze AGH podpisały w dniu 25 czerwca 2010 roku z Ministerstwem Środowiska umowę na prowadzenie przez tę uczelnię badań nad tzw. czystymi technologiami węglowymi w ramach Unijnego Węzła Wiedzy i Innowacji. Będzie to konsorcjum uczelni, jednostek badawczych i firm, zajmujące się nowoczesnymi metodami pozyskiwania energii, głównie z węgla. W skład konsorcjum, działającego w ramach polskiego Węzła Wiedzy i Innowacji wejdą: Akademia Górniczo-Hutnicza, która będzie koordynatorem przedsięwzięcia, Politechnika Śląska, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Wrocławska, Główny Instytut Górnictwa, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, TAURON, ZAK Kędzierzyn, LOTOS oraz PGNiG. Jak widać brakuje w tym wykazie PGE.
Głównym przesłaniem Stowarzyszenia jest nawiązywanie do najszlachetniejszych tradycji Alma Mater, utrzymanie łączności wychowanków poprzez współpracę naukowo-techniczną, wymianę doświadczeń, uczestnictwo w różnych formach aktualizacji wiedzy, inicjowanie i realizowanie działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego, dóbr kultury narodowej oraz na rzecz godnej pamięci o ludziach dla niej zasłużonych. Należy wyrazić nadzieję, że koledzy w roku 65-lecia SW AGH podejmą z radością wyzwania jakie stoją na drodze energetyki konwencjonalnej zmierzającej w kierunku czystych technologii węglowych. Niech Bełchatowski Okręg Przemysłowy nadal stanowi na długie lata bazę rozwoju innowacyjności dla polskiej energetyki.
W dotychczasowej działalności znakomicie spisywały się kolejne Zarządy Koła pod przewodnictwem: Stanisława Drozdowskiego w latach 1975–1980, Stanisława Dygudy 1980–1989, Józefa Limanówki 1989–2004, Stanisława Sochy 2004–2008. Obecnie pracami Koła SW AGH PGE KWBB SA kieruje Prezydium Zarządu w składzie: Tomasz Haładaj – przewodniczący, Janina Fraj-Wieczorek – sekretarz, Przemysław Olejnik – skarbnik.
Na VI Krajowym Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym SW AGH w Krakowie 13 czerwca 2008 roku nasze środowisko reprezentowali: Stanisława Dyguda, Tomasz Haładaj, Bolesław Herudziński, Józef Limanówka, Stanisław Nowak, Tadeusz Prędki, Stanisław Socha. W skład Członków Zarządu Głównego zostali wybrani: Stanisław Dyguda – członek Prezydium, Józef Limanówka, Bolesław Herudziński.
VI Krajowy Zjazd SW AGH. W pierwszym rzędzie siedzą od lewej: Józef Limanówka, Bolesław Herudziński, Stanisław Dyguda, Stanisław Nowak.
Od 1 września 2010 roku Kopalniana Bełchatów została Oddziałem PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna z siedzibą w Bełchatowie. Na Dyrektora Generalnego powołano Kazimierza Kozioła absolwenta Wydziału Górniczego AGH. Należy wyrazić nadzieję, że wychowankowie AGH nadal będą należeć do grona czołowych inicjatorów wdrażania układów technologicznych i urządzeń najnowocześniejszych generacji w skali światowej tak jak to było w fazie planowania, projektowania i budowania. Zaplanowana budowa siedziby PGE GiEK SA w Bełchatowie niech stanowi konstruktywne przedłużenie obszaru sprawnego procesu budowy, korzystnego nie tylko dla bilansu energetycznego kraju, ale również dla prawidłowego rozwoju tego terenu w sposób społecznie akceptowalny. Najlepszymi dotychczasowymi dowodami współdziałania zarządów zakładów przemysłowych z władzami samorządowymi są wybudowane osiedla mieszkaniowe (Budowlanych, Górników, Dolnośląskie, Binków) i obiekty infrastruktury miejskiej Górniczy Klub Sportowy i Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 2 (Budowlanka) i nr 3 (Górniczo-Energetyczna). Wybudowane pod pełnym nadzorem KWB Bełchatów Osiedle Binków otoczone jest głównymi ulicami nazwanymi: Stanisława Staszica, Witolda Budryka, Walerego Goetla. Nazwy większości ulic tego osiedla to nazwy własne związane z górnictwem (Świętej Barbary, Węglowa) lub z minerałami i drogimi kamieniami (Solna, Kredowa, Antracytowa, Nefrytowa, Opalowa, Brylantowa, Bursztynowa, Szafirowa, Mioceńska, Skaleniowa).
Założycielom Koła SW AGH w Kopalni Bełchatów przyświecał cel utrzymywania więzi wychowanków z uczelnią, a w tym rozwijania przyjaźni i współpracy absolwentów z gronem pracowników naukowo-technicznych, kultywowania tradycji obyczajowości zawodowej, ochrona i pomoc materialna dla członków i ich rodzin znajdujących się w bardzo trudnych warunkach życiowych. Tym celom Koło pozostaje nadal wierne ciesząc się uznaniem i pomocą władz kopalnianych. Potwierdzeniem tego był liczny udział przedstawicieli Kopalni Bełchatów w obchodach jubileuszowych 90-lecia AGH i 65-lecie SW AGH.
Wydobył z pamięci Bolesław Herudziński
Rzecznik Koła SW AGH „Trybunalskie Zachodnie”
