Vivat Akademia
Periodyk Akademii Górniczo-Hutniczej
29 kwiecień 2024

Profesor Jakub Siemek profesorem honorowym AGH

Dzieło naukowe profesora Jakuba Siemka, w tym Jego dokonania badawcze, osiągnięcia dydaktyczne, zasługi w kształceniu kadr naukowych, działalność organizacyjna w polskich i zagranicznych uczelniach oraz instytucjach naukowych są ogromne.

Obszar badań naukowych pana profesora można zdefiniować następująco:

a) Prace z zakresu nieizotermicznych przepływów gazów i cieczy w ośrodkach porowatych.

b) Cykl prac związanych z podstawowymi zagadnieniami fizyki i inżynierii złóż węglowodorów i w ogóle surowców płynnych, w tym: modele matematyczne przepływów, zjawiska dyspersji i dyfuzji w złożach, przepływy wielofazowe, również przepływy jedno- i dwufazowe w pokładach węgla, hydrodynamika otworów poziomych.

c) Zagadnienia związane z projektowaniem podziemnych magazynów gazu ziemnego, eksploatacji złóż węglowodorów, testowania otworów eksploatacyjnych i złóż, zatłaczania płynnych zanieczyszczeń (np. solanek) do warstw geologicznych.

d) Teoria jednoczesnego wydobycia ropy naftowej lub gazu ziemnego wraz z podścielającą wodą w aspekcie stabilności powstającego stożka wodnego i separacji wgłębnej ropy i wody.

e) Badania związane z poprawną oceną zasobów węglowodorów w złożach, budową modeli interferencji odwiertów eksploatacyjnych na złożach gazu ziemnego i podziemnych magazynach gazu, magazynowaniem gazu w zaniechanych kopalniach węgla, procesami sekwestracji dwutlenku węgla.

Działalność naukowa kandydata, przyniosła mu uznanie środowiska naukowego w kraju i za granicą. Do najbardziej znaczących prac pana profesora Siemka można zaliczyć: „Przepływ gazu w ośrodku porowatym z uwzględnieniem efektów termodynamicznych” (Zeszyty Problemowe Górnictwa PAN,1969); „Przemieszczanie się konturu dwóch gazów w ośrodku porowatym” (Archiwum Górnictwa PAN, 1975); „Model optymalnego rozwiercania i eksploatacji złóż gazu ziemnego” (Zeszyty Problemowe PAN, 1976); „Reservoirmechanische-mathematische Modelle für Untergrundgasspeicher und Gaslagerstätten” (Energietechnik 1984); „The Non-Isothermal and Non-Stationary Flow of Dry and Condensate Gas in the Vicinity of Well” (Int. J. of Thermodynamics, 2003); „A Simplified Semi-Analytical Model for Water-Coning in Oil Wells with Water Dual Completion System” (J. of Energy Resources Technology, 2002).

Miał wybitny wkład w kształcenie kadr naukowych: był promotorem 15. przewodów doktorskich, recenzentem ponad 70. prac doktorskich i habilitacyjnych.

Profesor Siemek był autorem, współautorem lub kierownikiem ok. 100. tematów zakończonych dokumentacjami, ekspertyzami oraz opracowaniami niepublikowanymi, wykonanymi dla przemysłu. Był koordynatorem lub kierownikiem wielu programów badawczych, również międzynarodowego programu edukacyjnego Unii Europejskiej (Leonardo da Vinci) – „Celgaz” (2004–2008) – kształcenie i edukacja inżynierów z zakresu gazownictwa dla Europy Środkowej. Prowadził programy naukowe w dziedzinie Energia – eksploatacja złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, w ramach II Funduszu im. Marii Curie-Skłodowskiej (USA-Polska) w latach 1992/93 oraz 1994–1997.

O dużym dorobku w zakresie inżynierskim profesora Siemka świadczą patenty, które uzyskał wraz ze współautorami, a które obejmują wynalazki dotyczące m.in. sposobu eksploatacji złóż gazu ziemnego oraz testowania odwiertów odgazowujących.

Profesor udziela się aktywnie w organizacjach naukowych oraz technicznych. W uznaniu dorobku naukowego profesor był wielokrotnie wybierany na członka i przewodniczącego rad naukowych (np. Instytutu Mechaniki Górotworu PAN), Komitetów PAN (w tym wiceprzewodniczącego Komitetu Górnictwa PAN). Jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), od 1995 roku członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce (AIP), od 1998 roku członkiem zagranicznym Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych (RAEN), od 1999 roku członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk (PAN). W 2000 roku otrzymał godność profesora honorowego w Narodowym Uniwersytecie Górniczym Ukrainy w Dniepropetrowsku oraz w 2004 roku w Narodowym Uniwersytecie Nafty i Gazu w Iwano-Frankowsku (Ukraina), a w 2002 roku godność „doktor honoris causa” (dr h. c.) Uniwersytetu im. Luciana Blagi w Sibiu (Rumunia). Jest członkiem The Scientific Research Society Sigma Xi (USA) oraz członkiem honorowym Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego (2004).

Profesor Jakub Siemek jest członkiem (5 kadencji) i Sekretarzem Sekcji Nauk Technicznych Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych. W kadencji 2007–2010 jest Przewodniczącym Sekcji Nauk Technicznych oraz członkiem Prezydium Komisji, jako pierwszy profesor z AGH, wybrany do pełnienia tej funkcji. Nie można nie docenić znaczenia tego faktu dla naszej uczelni.

Od 1961 roku profesor jest w szczęśliwym związku małżeńskim, z obecną tutaj panią Haliną, z którą razem wychowali córkę Beatę oraz syna Pawła, a teraz wspólnie cieszą się czwórką wnucząt.

Skrót laudacji wygłoszonej podczas uroczystego posiedzenia Senatu AGH w dniu 2 grudnia 2009, poświęconego wręczeniu godności profesora honorowego AGH prof. Jakubowi Siemkowi, przez promotora nadania, prof. Stanisława Stryczka.

fot. ZS