Vivat Akademia
Periodyk Akademii Górniczo-Hutniczej
14 maj 2024

Profesor Stanisław Mrowec profesorem honorowym AGH

Profesor Stanisław Mrowec urodził się w Krakowie 29 lipca 1928. W listopadzie 1942 roku został wywieziony w głąb Rzeszy Niemieckiej na roboty przymusowe, gdzie przebywał do końca wojny. Szkołę średnią ukończył na kursach dla dorosłych w roku 1947, a studia wyższe na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UJ w 1952 roku. Od tego czasu pracował nieprzerwanie, aż do emerytury, w AGH, kolejno w charakterze asystenta (1952/53), starszego asystenta (1953–1956), adiunkta (1956–1959), docenta (1959–1969), profesora nadzwyczajnego (1969–1973) i profesora zwyczajnego (1973–2001). Po przejściu na emeryturę prowadzi nadal, w ramach prac zleconych, wykłady dla studentów i doktorantów oraz badania naukowe wraz ze swoimi wychowankami.

Jego działalność badawcza koncentrowała się na dwóch, ściśle ze sobą związanych nurtach nauki o materiałach i inżynierii materiałowej: (a) mechanizmie wysokotemperaturowej korozji metali i rozwijaniu teorii tych zjawisk oraz projektowaniu nowych materiałów żaroodpornych; (b) strukturze i termodynamice defektów oraz własnościach transportowych tlenków i siarczków tworzących zgorzeliny na metalach i stopach. W obrębie tej problematyki doktoryzował się w  1958 roku i habilitował w  1962 roku. Członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk wybrany został w  1976 roku, a członkiem rzeczywistym PAN w  1986 roku. Wreszcie, w  1990 roku wybrany został członkiem czynnym (rzeczywistym) Polskiej Akademii Umiejętności.

W latach 1968–1973 pełnił kolejno obowiązki prodziekana i dziekana Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH, a w latach 1971–1991 obowiązki dyrektora stworzonego przez siebie Instytutu Inżynierii Materiałowej na tym wydziale. Po reorganizacji uczelni w roku 1991-szym i wyodrębnieniu z tego Instytutu Katedry Fizykochemii Ciała Stałego kierował tą katedrą aż do emerytury.

W ramach stworzonej przez siebie grupy badawczej, określanej w międzynarodowej literaturze naukowej nazwą „Szkoły krakowskiej” wychował 24 doktorów, z których 8-miu posiada tytuł naukowy profesora, a dalszych czterech, stopień doktora habilitowanego. Dorobek naukowy laureata obejmuje z górą 400 publikacji.

Był organizatorem, lub współorganizatorem szeregu konferencji międzynarodowych oraz jest członkiem Rad Redakcyjnych pięciu następujących czasopism międzynarodowych: Journal of the Oxidation of Metals; Solid State Ionics; Journal of the Inorganic and Solid State Chemistry; Journal of High Temperature Materials and Processes, oraz Annales de Chimie, Science des Materiaux.

Osiągnięcia naukowe profesora St. Mroweca były wielokrotnie nagradzane w kraju i zagranicą. Między innymi w  1967 roku uzyskał nagrodę Państwowej Rady ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej, za cykl „pionierskich prac przy użyciu promieniotwórczych izotopów”. W  1973 roku otrzymał najwyższą nagrodę im. Marii Skłodowskiej-Curie PAN za opracowanie teorii powstawania wielowarstwowych zgorzelin na metalach i w roku 1996 nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe. W  1996 roku otrzymał najwyższą nagrodę, jaką może uzyskać uczony pracujący w dziedzinie nauki o korozji metali, nagrodę Ulicka R. Evansa za: Outstanding Work in the Field of Corrosion, nadaną przez międzynarodowy Instytut Korozji w Wielkiej Brytanii i w tym samym roku uhonorowany został członkostwem tego Instytutu (Honorary Fellow of the Institute of Corrosion). W 1993 roku uzyskał również nagrodę American Association for the Advancement of Science Award, a w  2003 roku został zaszczycony doktoratem honoris causa przez Universite de Bourgogne. Należy także wspomnieć, że z Science Citation Index wynika, iż do chwili obecnej prace Jego są już ponad 3000 razy cytowane w literaturze światowej. Z rankingu polskich uczonych, przeprowadzonego 3 lata temu przez PAN wynika, że ostre kryteria tego rankingu spełniało wówczas 241 polskich uczonych, a Profesor Mrowec znalazł się na 5. miejscu, jako drugi w dziedzinie inżynierii materiałowej, po profesorze Zenonie Mrozie z Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN.

Jan Chłopek, Robert Filipek

Uroczystość wręczenia godności profesora honorowego AGH, prof. Stanisławowi Mrowecowi, odbyła się podczas uroczystego posiedzenia Senatu AGH w dniu 16 września 2009.

fot. Stanisław Malik