Vivat Akademia
Periodyk Akademii Górniczo-Hutniczej
26 kwiecień 2024

AGH w czołówce rankingów

Rankingi uczelni wyższych niemal zawsze wywołują w środowisku akademickim burzliwe dyskusje. Czy zastosowane kryteria aby na pewno były maksymalnie obiektywne? Czy niektóre ośrodki nie są faworyzowane kosztem innych? Te pytania najczęściej pojawiają się zaraz po ogłoszeniu najnowszych wyników sondaży. Jaki pod względem rankingów był rok 2009?

Problem ten nie dotyczy na szczęście Akademii Górniczo-Hutniczej. Jako uczelnia plasująca się w czołówce najbardziej prestiżowych rankingów, nie mamy zbyt wielu powodów do narzekań. Zwłaszcza, że tegoroczne sukcesy w tej materii mogą napawać optymizmem. Moim zdaniem warto jednak odnieść się do nich z należytym dystansem i, chwaląc się, nie zapominać o zdrowym rozsądku oraz o tym, że ranking rankingowi nierówny. Z pewnością zaś trzeba szczegółowo zapoznać się z kryteriami, które stosują poszczególne media, stawiając sobie za cel ukazanie odbiorcy najlepszych polskich szkół wyższych. Dowodem na to, że kryteria te potrafią być bardzo niemiarodajne, jest zbiorowy sprzeciw największych uczelni w naszym kraju – w tym AGH – wobec współpracy na tym polu z tygodnikiem „Wprost”. Dziennikarze tego pisma nie dołożyli bowiem należytej staranności w doborze obiektywnego sposobu oceny szkół i, summa summarum, w ostatniej chwili zrezygnowali z opublikowania wyników ankiet. Nie trzeba chyba dodawać, że zostało to przez środowiska akademickie uznane za zwycięstwo obiektywizmu nad nierzetelnością.

Kto (i dlaczego) najlepszy

Awans do pierwszej piątki najlepszych uczelni akademickich w kraju (m.in. przed Uniwersytetem Wrocławskim czy SGH), drugie miejsce w kategorii „Uczelnie techniczne” i taka sama pozycja, jakże cenna, w kategorii „Prestiż wśród pracodawców” – te trzy fakty mówią same za siebie. O ile w kategorii ogólnej oraz wśród uczelni technicznych mocni jesteśmy od zawsze, o tyle nobilitacja w postaci bardzo wysokiej oceny pracodawców – choć również notowana nie po raz pierwszy – stanowi powód do szczególnej dumy. Jeśli przyjrzymy się dokładniej kryteriom, zrozumiemy dlaczego: badanie zostało zrealizowane na próbie 800 pracodawców działających na terenie Polski, ale dominowały firmy z województw mazowieckiego, śląskiego i wielkopolskiego. Oznacza to ni mniej ni więcej, jak słusznie skomentował ten fakt Prorektor ds. Kształcenia, prof. Zbigniew Kąkol, że „AGH po prostu nie kształci w próżnię”. Nasi studenci nie zamykają się również na lokalnym rynku pracy, lecz są mobilni i aktywni zawodowo, wyposażeni w nowoczesną, inżynierską wiedzę. Trudno się zatem dziwić, że pracodawcy postrzegają ich nawet lepiej, niż absolwentów dwóch najlepszych polskich uniwersytetów: Jagiellońskiego i Warszawskiego. Oto jak przedstawiają się zestawienia dziesięciu najlepszych uczelni w najważniejszych dla nas kategoriach: → tab. 1, 2 i 3.

Wyprzedzając Politechniki

Kolejnym sporym sukcesem AGH okazała się publikacja „Rankingu Szkół Wyższych ACI 2009”, przeprowadzonego dla dziennika „Polska The Times”, a zrealizowanego przez Akademickie Centrum Informacyjne w Poznaniu. Kryteria oceniania były tu podobne jak w przypadku „Perspektyw” i „Rzeczpospolitej” – brano pod uwagę siłę intelektualną uczelni, ofertę kształcenia, umiędzynarodowienie uczelni oraz szeroko ujmowaną kategorię określoną mianem „przyjazne studiowanie”. Czołówka przedstawia się tu następująco: → tab. 4 i 5.

Jak łatwo zauważyć, w przypadku tego rankingu doszło do podwójnej zamiany na linii Kraków-Warszawa. Tym razem w kategorii ogólnej Uniwersytet Warszawski nieznacznie wyprzedził UJ, zaś, co najbardziej nas cieszy, wśród uczelni technicznych AGH znalazło się przed Politechniką Warszawską. Ponownie także wyprzedziliśmy Politechnikę Wrocławską, z którą – jak doskonale wiemy – na polu rankingowym rywalizujemy „od zawsze”.

AGH „kuźnią prezesów”

Niezwykle cennym sukcesem wizerunkowym był ogłoszony pod koniec października ranking dziennika „Rzeczpospolita” zatytułowany „Jakie uczelnie ukończyli prezesi dużych polskich firm?”, w którym Akademia Górniczo-Hutnicza zajęła drugie miejsce. Ankiety wypełniło ponad 500 szefów dużych polskich spółek. Podobnie jak w ubiegłym roku, liderem zestawienia została Politechnika Warszawska, ale jej przewaga nad AGH znacząco zmalała – w zeszłorocznym zestawieniu ukończeniem stołecznej politechniki legitymowało się 11% prezesów, w tym roku 8,8%. Jednocześnie nasza uczelnia zanotowała wzrost z 7,6% do 7,8%, plasując się tym samym, ex aequo z Politechniką Śląską, na drugim miejscu. W porównaniu do zestawienia z 2008 roku spadek zanotowała również najlepsza polska uczelnia ekonomiczna, SGH – w tym roku na czwartej pozycji. Dokładne wyniki przedstawiają się następująco: → tab. 6.

Inżynierowie na topie

Pierwszym wnioskiem płynącym z analizy wyników tego rankingu jest dominacja uczelni technicznych – ten typ szkół wyższych ukończyła prawie połowa prezesów firm z pierwszej pięćsetki. Trafnie ten stan rzeczy charakteryzuje redaktor Anita Błaszczak z „Rz” pisząc: „Prawdziwymi kuźniami szefów są Politechnika Warszawska, Politechnika Śląska i Akademia Górniczo-Hutnicza. Prawie co trzeci prezes jest absolwentem którejś z tych trzech uczelni.” Wydaje się, że zarówno dla tych trzech czołowych szkół wyższych, jak i dla wszystkich politechnik, wyniki te mogą okazać się bezcenne wizerunkowo. Spoglądając bowiem w szerszym kontekście, wręcz grzechem byłoby nie nagłaśnianie tego faktu wśród kandydatów na studia, nauczycieli szkół średnich i rodziców. Zarówno Akademia Górniczo-Hutnicza, jak i całe środowisko skupione wokół Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, z pewnością efektywnie wykorzysta wyniki tego rankingu do szerszej promocji inżynierskich kierunków studiów. Może warto, np. podczas kolejnej edycji akcji „Dziewczyny na Politechniki”, szerzej promować informacje o tym, że dyrektorem generalnym IBM Polska jest absolwentka AGH, Anna Sieńko, a na Dni Otwarte naszej uczelni zaprosić takich wychowanków Akademii jak prezesi Lotosu, Geofizyki Kraków, ComArchu czy Maspexu? Dla AGH zajęcie drugiego miejsca w rankingu „Rzeczpospolitej” jest z pewnością sukcesem, ale, jak stwierdził Rektor Tajduś komentując jego wyniki dla „Dziennika Polskiego”, w kolejnych latach mamy nadzieję na przesunięcie się na pierwsze miejsce i utrzymanie pozycji lidera w kategorii szefów kończących naszą uczelnię.

Cenne rankingi, ale tylko krajowe

Patrząc przez pryzmat tych sukcesów nie sposób nie zadać pytania, jakie jest nasze miejsce w rankingach światowych. Tu, niestety, nie jest już tak „kolorowo”. Próżno szukać nazwy AGH w zestawieniu magazynu „Times” czy tzw. „Rankingu Szanghajskim”. Samopoczucia nie polepszy zapewne fakt, że w rankingu Webometrics awansowaliśmy na 417 miejsce na świecie, plasując się w czołówce polskich uczelni. Wymienione powyżej rankingi rządzą się oczywiście swoimi prawami, ale nie zmienia to faktu, że wyzwaniem na kolejne lata powinien być znaczący awans Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w najważniejszych rankingach na świecie.

Obiektywnie rzecz ujmując, spoglądając na wszystkie omówione pokrótce rankingi, można mieć niemal same powody do zadowolenia. Stare porzekadło mówi jednak, że kto zatrzymuje się w miejscu, ten się cofa. Pamiętają o tym na szczęście władze AGH, które – w wypowiedziach Rektora i Prorektorów – doceniając osiągnięty sukces, kładą nacisk na dalszy rozwój Akademii Górniczo-Hutniczej. Już teraz zapowiadają m.in. położenie większego nacisku na umiędzynarodowienie studiów czy nieustanny rozwój infrastruktury. Takie zdroworozsądkowe i ambicjonalne podejście przynieść może, w dłuższej perspektywie, same korzyści. Rankingi są oczywiście ważne – zwłaszcza w dobie zbliżającego się niżu demograficznego. To nimi w dużej mierze kierują się przecież maturzyści. Dlatego też, traktując je poważnie, miejmy na uwadze walkę o prestiżowe laury na tym polu, nie skupiając się rzecz jasna wyłącznie na tym celu. Jeszcze lepsze wyniki przyjdą same pod jednym warunkiem: po prostu nadal „róbmy swoje”.

Bartosz Dembiński
rzecznik prasowy AGH



Tabela 1. Ranking ogólny

WYNIK 2009

Prestiż

(30%)

Siła naukowa
(40%)

Warunki studiowania
(15%)

Umiędzynarodowienie
(15%)

1

Uniwersytet Jagielloński

100

96,27

99,61

86,49

100

2

Uniwersytet Warszawski

99,90

100

100

76,14

98,80

3

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu

77,77

51,58

90,99

74,55

91,74

4

Politechnika Warszawska

77,63

76,38

78,93

64,54

71,25

5

Akademia Górniczo-Hutnicza
im. Stanisława Staszica w Krakowie

65,90

66,43

72,31

62,50

32,35

6

Politechnika Wrocławska

65,82

48,40

80,20

57,11

61,42

7

Uniwersytet Wrocławski

65,02

32,46

97,32

66,88

36,40

8

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

64,17

48,77

71,28

66,18

65,69

9

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

55,90

13,51

81,88

78,55

53,60

10

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

53,13

23,64

81,24

64,46

22,27

Tabela 2. Prestiż wśród pracodawców

Miejsce

Wskaźnik

1

Politechnika Warszawska

100

2

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

88,00

3

Uniwersytet Warszawski

85,67

4

Uniwersytet Jagielloński

70,12

5

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

60,75

6

Politechnika Wrocławska

59,27

7

Politechnika Śląska w Gliwicach

56,33

8

Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

42,31

9

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

39,75

10

Uniwersytet Śląski w Katowicach

37,67

Tabela 3. Uczelnie techniczne

2009

2008

2007

Wynik 2009

1

Politechnika Warszawska

1

1

100

2

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica
w Krakowie

3

2

84,89

3

Politechnika Wrocławska

2

3

84,78

4

Politechnika Łódzka

4

4

68,18

5

Politechnika Śląska w Gliwicach

5

5

67,68

6

Politechnika Gdańska

6

6

60,50

7

Politechnika Poznańska

7

7

59,96

8

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

8

8

50,80

9

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny

9

9

46,53

10

Wojskowa Akademia Techniczna
im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie

10

11

43,40

Źródło: www.perspektywy.pl

Tabela 4. Klasyfikacja ogólna

Pozycja

Szkoła i miasto

typ

1

Uniwersytet Warszawski

uniwersytety

2

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

uniwersytety

3

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

ekonomiczne

4

Uniwersytet Wrocławski

uniwersytety

5

Collegium Civitas, Warszawa

niep. magisterskie

6

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

techniczne

7

Uniwersytet Łódzki

uniwersytety

8

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

uniwersytety

Tabela 5. Uczelnie techniczne

Pozycja

Pozycja w ogólnym rankingu

Szkoła i miasto

1

6

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

2

9

Politechnika Wrocławska

3

14

Politechnika Warszawska

4

21

Politechnika Łódzka

5

25

Politechnika Poznańska

6

28

Politechnika Gdańska

7

32

Politechnika Śląska w Gliwicach

8

33

Politechnika Koszalińska

Źródło: www.aci.pl

Tabela 6. Jakie uczelnie ukończyli prezesi dużych polskich firm

Dane w proc.

odsetek prezesów z dyplomem danej uczelni

nazwa uczelni

2009 r.

2008 r.

Politechnika Warszawska

8,8%

11,0%

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

7,8%

7,6%

Politechnika Śląska w Gliwicach

7,8%

6,9%

Szkoła Główna Handlowa

6,1%

7,1%

Politechnika Gdańska

4,2%

5,6%

Uniwersytet Warszawski

4,2%

4,7%

Politechnika Wrocławska

3,8%

5,6%

Uniwersytet Gdański

3,4%

2,7%

Politechnika Łódzka

3,0%

2,9%

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu *

3,0%

2,0%

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie *

3,0%

1,7%

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu *

2,7%

2,7%

Politechnika Poznańska

2,5%

2,5%

Politechnika Częstochowska

2,1%

1,7%

Uniwersytet Wrocławski

2,1%

1,5%

Uniwersytet Łódzki

1,9%

2,0%

Politechnika Krakowska

1,7%

2,0%

Uniwersytet Rolniczy w Poznaniu

1,7%

1,5%

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach *

1,5%

2,2%

SGGW w Warszawie

1,5%

2,2%

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

1,5%

b.d.

* dawniej Akademia Ekonomiczna
Źródło: www.rp.pl