Vivat Akademia
Periodyk Akademii Górniczo-Hutniczej
29 marzec 2024

Akcja Zapomóg dla Wdów i Sierot po Zmarłych Kolegach

W 1945 roku narodziła się wśród wychowanków AG idea utworzenia funduszu dla udzielania wsparcia finansowego wdowom i sierotom po zmarłych kolegach, którzy zginęli w okresie okupacji niemieckiej i wojny 1939–1945. Sytuacja była bardzo trudna, gdyż wiele rodzin cierpiało wtedy niedostatek i pozbawionych było środków do życia. Szczególnie dotkliwie odczuwali to ludzie starsi, schorowani i bardzo doświadczeni przez sytuację wojenną. Fundusz zrodził się więc z potrzeby chwili przede wszystkim w środowisku górniczym, które zawsze odznaczało się wzorową solidarnością i chęcią niesienia pomocy, zwłaszcza w przypadkach zagrożenia bytu i egzystencji osób bliskich i kolegów.

Wtedy to z inicjatywy dyr. W. Biernackiego i grupy kolegów, rozpoczęto ewidencję wdów i sierot po zmarłych górnikach i hutnikach, wychowankach Akademii Górniczej. W ten sposób narodziła się społecznie użyteczna akcja pomocowa, która działa do obecnych czasów i jest nadal potrzebna wielu osobom oczekującym finansowego wsparcia.

Formalne ukonstytuowanie Akcji Zapomóg nastąpiło na zebraniu 15.07.1946 roku. Kierownictwo Akcji Zapomóg wystosowało po swoim zebraniu 15.07.1946 roku informacje o:

– dotychczasowym przebiegu akcji pomocowej,

– wysokości składki miesięcznej ustalonej na 2% od wynagrodzenia brutto.

Na zjeździe Wychowanków AG w Chorzowie 8.05.1948 roku akcję pomocową w sposób oficjalny, na podstawie uchwały Zjazdu, przekazano Komitetowi Organizacyjnemu Stowarzyszenia Wychowanków AGH. Dzięki tej decyzji narodziła się: „Akcja Zapomóg dla Wdów i Sierot po zmarłych Kolegach SW AGH”. Powzięto także uchwałę o: moralnym obowiązku popierania akcji pomocy ze strony wszystkich wychowanków AGH niezależnie od przynależności do SW AGH.

Cele i zadania oraz forma przekazywania zapomóg, zostały ujęte w formie „Regulaminu Akcji Zapomóg dla Wdów i Sierot po zmarłych Koleżankach i Kolegach”, który został przyjęty przez Zarząd Główny SW AGH i zaakceptowany następnie przez Walne Zebranie Członków SW AGH, a w ostatnim okresie przez Krajowy Zjazd Delegatów. Regulamin określa:

– pochodzenie środków na potrzeby Akcji Zapomóg,

– skład zespołu,

– obowiązki kierownictwa zespołu w zakresie pozyskiwania środków finansowych, formę i sposób przekazywania zapomóg,

– sposób rozliczania działalności finansowej,

– kryteria przyznawania zapomóg i kontroli warunków jakim muszą odpowiadać podopieczni,

– obowiązek składania pisemnych sprawozdań wobec władz SW AGH i Komisji Rewizyjnej SW AGH.

Kierownictwo Akcji Zapomóg powierzono kolejno następującym wychowankom uczelni i członkom SW AGH:

(1945) 1946 – 06.1949 – K. Suszyński (Komitet Koleżeński),

06.1949 – 07.07.1950 – J. Miąsik,

07.07.1950 – 09.1973 – E. Zając,

09.1973. – 07.07.1974 – J. Żelazny,

07.07.1974 – 08.03.1975 – T. Rumanstorfer,

08.03.1975 – 05.1986 – S. Księski,

05.1986 – 11.1999 – T. Dudzic,

11.1999 – do dzisiaj – H. Konieczko.

Lista wspieranych podopiecznych w latach 1945–2004:

1945–1950 36–53 rocznie

1951–1960 39–55 rocznie

1961–1970 50–89 rocznie

1971–1980 36–69 rocznie

1981–1990 34–42 rocznie

1991–2000 11–21 rocznie

2001–2004 10–13 rocznie

2004–2009 12–14 rocznie

Kryzys przypadł na lata 1986–2000, kiedy to pojawiła się groźba silnej redukcji funduszu wsparcia i braku wypłat dla podopiecznych. Wtedy też została podjęta decyzja Zarządu SW AGH o dofinansowaniu w takich przypadkach Akcji Zapomóg ze środków SW AGH w wysokości 1 zł od każdego członka Stowarzyszenia. Przeciętny wiek osób wspieranych przekracza bowiem 70 lat, a wtedy wydatki rosną lawinowo, zwłaszcza na potrzeby zdrowotne i opiekę domową.

Obecnie skład zespołu ds. Akcji Zapomóg obejmuje 12 osób: Józef Chrobak, Tadeusz Dudzic, Stanisław Dyguda, Stanisław Gajos, Henryk Konieczko, Stanisław Lasek, Kazimierz Malt, Renata Wacławik-Wróbel, Marian Bajorowicz, Michał Kraiński, Czesława Ropa, Jerzy Wróbel.

Ciężar pozyskiwania środków w latach transformacji ustrojowej przenosił się nieustannie ze składek członkowskich na wpłaty uzyskiwane od sponsorów i tak w latach 2004–2009 byli to:

• Główni darczyńcy:

1. Koło działające na AGH Wydział Górniczy AGH

2. Koło przy KWK „Zofiówka”

3. Koło przy KWK „Pniówek”

4. Koło przy GIG-u w Katowicach

5. Koło przy KWK „Staszic”

6. Koło przy KWK „Wieczorek”

7. Koło przy KWK „Mysłowice-Wesoła”

8. Koło przy KWK „Murcki”

9. Koło przy KWK „Wujek-Śląsk”

10. Koło Grodzkie „Czeczott” w Tychach

11. Koło działające przy KWK „Brzeszcze-Silesia”

12. Koło z Piotrkowa Trybunalskiego

13. Koło działające w KWK „Janina”

14. Koło przy Jastrzębskiej Sp. Węglowej

15. Wpłaty ze spotkań barbórkowych KWK „Murcki”, „Wieczorek”, „Staszic”

16. KWK „Ziemowit”.

• Indywidualne wpłaty:

1. Południowy Koncern Węglowy SA.

2. Katowicki Holding Węglowy SA

3. Katowicki Węgiel przy KHW SA,

4. Kompania Węglowa SA,

5. PPHU Phoenix Business,

6. „Trans Jan” z Katowic,

7. Adam Grabarczyk Prezes „TemKop” z Katowic,

8. Marek Wróbel Prezes „Wampol” z Mysłowic,

9. Tadeusz Błeszyński współwłaściciel „Hydrotast” z Mysłowic

10. Compensus Zabrze,

11. Krzysztof Kasprzyk Elektronika Becker,

12. Przedsiębiorstwo Węglowe „Rambis”,

13. Prezes J. Brzozowski „Ematech”,

14. Prezes Jarosław Mróz „Vacat” z Rybnika,

15. Piotr Sokołowski Przedsiębiorstwo A.Z. z Katowic,

16. Elgór Hansen z Chorzowa Andrzej Czechowski,

17. Alpex Przedsiębiorstwo Budowlano-Górnicze,

18. Prinż Bud 5 ze Świętochłowic,

19. Piotr Kasprzyński,

20. Stanisław Gajos,

21. Gabriel Pustelnik,

22. Alojzy Rybka,

23. Andrzej Jeliński,

24. Wojciech Dygdała,

25. Grzegorz Smużny,

26. Lidia Popiel,

27. Henryk Konieczko,

28. Małgorzata Biurkowska,

29. Stanisław Lasek,

30. Henryk Pawełczyk.

Aktualnie w zasięgu pomocy Akacji Zapomóg znajduje się 14 osób, którym raz w roku przyznawane są zapomogi w wielkości od 1200-2000 zł. AZ wspiera też poszkodowanych w wielkich katastrofach i tak przekazano po 3000 zł. ofiarom z Katowickiej Hali Wystawowej, z KWK „Wujek-Śląsk”, z KWK „Halemba”, a ostatnio na rzecz poszkodowanych powodzian z okolic Turoszowa.

W 2007 roku wsparcie uzyskało też 4 albańskich członków SW AGH, których emerytury oscylują na poziomie 900-1200 zł., są to wychowankowie AGH z lat 1955-1960.

Zespół Akcji Zapomóg wspierany jest doradczo przez Przewodniczącego SW prof. S. Mitkowskiego i sekretarza A. Migę, którzy uczestniczą w posiedzeniach AZ.

Każdy z wymienionych sponsorów aktywnie odbudowuje roczny budżet AZ, ale na szczególne wyróżnienie zasługują: Gabriel Pustelnik, Koło Wydziału Górniczego AGH, KWK „ Zofiówka”, Koła KWK „Wieczorek”, „Murcki-Staszic”.

Z inicjatywy Zespołu Akcji Zapomóg wprowadzono nowelizację Statutu SW AGH, umieszczając zapis o Instytucji Pożytku Publicznego.

W imieniu podopiecznych zespołu składamy gorące podziękowania darczyńcom za ich szczodrość w tworzeniu środków zapomogowych i ponawia apel celem wspomagania wszystkich tych, których dotknął los i nieszczęścia zdrowotne.

Opracował Henryk Konieczko
korzystając z materiałów:
Kroniki 60-lecia SW AGH Kazimierza Malta


Apel Zespołu ds. Akcji Zapomóg
dla Wdów i Sierot po byłych Wychowankach

Stowarzyszenie Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, nieprzerwanie od 1946 roku, prowadzi akcję zapomóg dla wdów i sierot po wychowankach AGH, którzy należeli do Stowarzyszenia. Akcją tą objęte są osoby, w większości mające powyżej 80 lat oraz sieroty. Ze względu na szczupłość środków zapomogi przyznajemy osobom, których dochód wynosi około 900 zł miesięcznie i w większości przeznaczony jest na opiekę zdrowotną. Akcją zapomóg, co jest oczywiste, obejmujemy także wychowanków AGH dotkniętych ciężką chorobą lub wypadkami losowymi. Zapomogi przyznawane są raz w roku.

Fundusze na Akcję Zapomóg zdobywamy dzięki ofiarności wychowanków AGH, pracujących w przemyśle i na uczelni oraz innych osób przychylnych naszej akcji. Szczególnie słowa uznania kierujemy do Koleżanek i Kolegów z przemysłu górniczego.

Informując o powyższym zwracamy się z gorącą prośbą do Wychowanków AGH, a także do Wychowanków innych uczelni i Przyjaciół AGH, o wsparcie finansowe naszych działań, dotyczących rodzin nieżyjących Koleżanek i Kolegów, którzy w przeszłości służyli nam radą i pomocą oraz okazali wiele serca i życzliwości.

Wierzymy, że niniejsza informacja przyczyni się do wzrostu zainteresowania naszą akcją, że wzrośnie liczba ofiarodawców co będzie znakiem solidarnej pamięci o zmarłych Koleżankach i Kolegach.

KRS 0000084696

Podajemy konta na które prosimy wpłacać dotacje:

Bank PEKAO SA PKO BP II/O Katowice
66 1020 2313 0000 3402 0117 0364

Biznes partner oddział w Krakowie ul. Czysta
28 1240 4559 1111 0000 5418 4653

Łączymy koleżeńskie pozdrowienia

Przewodniczący Zespołu ds. AZ Przewodniczący SW AGH
mgr inż. Henryk Konieczko prof. dr hab. inż. Stanisław Mitkowski